Hôm nay là ngày giổ 6 năm của bạn
Xin góp một lời cầu nguyện cho linh hồn người bạn học xưa.
****
**
Gioakim Lê Thanh Trùng
1961-2006
****
**
Gioakim Lê Thanh Trùng
1961-2006
**
(Viết tặng Trùng)
Coi hình anh em nhậu tiết canh vịt ở nhà Tư Địt, lại nghe Tư Địt kể dự tính bành trướng đàn vịt của mình mà chợt nhớ tới thằng bạn xứ Cà Đú.
Sau 75 tôi về xứ Gò Muồng ở đó một thời gian thì thằng Trùng cũng ra tới. Hai thằng ở chung một nhà, ăn chung một mâm, ngồi chung một mái hiên kể chuyện trên trời dưới đất hết đêm này tới đêm khác.
Có lần thằng Trùng kể nó ở xứ Cà Đú. Tôi không biết Cà Đú chỗ nào, hỏi Cà Đú ở đâu mậy?
Thằng Trùng nói Cà Đú gần Hộ Diêm lắm. Ừ thì gần Hô Diêm, mà Hộ Diêm chỗ nào tôi cũng mù trớt, chỉ biết xa tít mù khơi. Tôi lấy Hộ Diêm làm mốc vì khi xưa hay đi xe đò từ Ba Ngòi về Đà Lạt, mỗi lần đi ngang qua Hộ Diêm là mẹ tôi chỉ chỏ, nói chỗ này mình có bà con đó con. Bà con ông này bà nọ làm sao tôi biết! Tôi ù ù cạt cạt ngó ra thấy đồng ruộng xanh xanh chỗ này cũng như chỗ kia, chẳng có gì khác. Tôi gật gật đầu để bà đừng chỉ nửa
Hộ Diêm là những cánh đồng xanh theo ngón tay mẹ chỉ, còn Cà Đú là nơi của trí óc tưởng tương trong lời thằng Trùng kể. Xứ này ở đâu thì tôi chịu chết, chỉ tưởng tượng trong đầu thôi. Nhưng chắc là cũng đồng xanh xanh, và chắc là xa Ba Ngòi lắm, vì xe chạy lâu lắm mới tới lận.
Xa hay gần tới bây giờ tôi cũng chỉ mang máng mơ hồ, không rỏ ràng. Nhưng khi tôi nghe Tư Địt kể chuyện vịt mà nhớ tới thằng Trùng và xứ Cà Đú là vì có lần 2 thằng ngồi đồng trước hiên nhà xứ, nó nói ở xứ nó người ta nuôi vịt không hà. Nhà nào cũng nuôi vịt, riêng nhà nó có cả trăm con, mà không phải mấy con vịt đi lạch bạch kêu cạc cạc tôi hay thấy dưới ruộng nước trước nhà thờ đâu nhe, mà là vịt bầu tối nào cũng đẻ trứng.
Nó kể vịt nhà nó có ao để bơi, có chuồng khoanh quanh mảnh đất mé ao sạch sẽ đàng hoàng.
Nó kể vịt nhà nó không đẻ trứng vô ổ rơm đâu, mà đẻ ngay ra mảnh đất mé ao như gà đi ỉa vậy.
Nó kể sáng ra nó được đi lanh quanh chuồng vịt, lượm hằng hà sa số trứng vịt nằm la liệt khắp mặt đất.
Trời, nghe nó kể sao vịt đẻ trứng dễ dàng quá, vịt đẻ trứng như gà đi ỉa. Tôi chưa hề thấy vịt đẻ bao giờ nhưng gà ỉa thì tôi thấy hoài. Mấy con gà đang khệnh khạng từng bước trịnh trọng trước hiên nhà tự nhiên đứng lại, hạ mông đánh phạch một cái rồi lại nhổng mông tà tà đi tiếp, tỉnh queo, làm như không có sự cố gì xảy ra.
Tôi liên tưởng ra cảnh hàng trăm con vit cùng đi, không được trịnh trọng như mấy con gà mái dầu, nhưng lẹt đẹt lanh quanh bờ ao, rồi cũng đứng lại, cũng hạ mông đánh phẹt một cái, không ra cứt mà ra cái hột vịt thiệt to.
Nghĩ tới đây thấy hấp dẫn quá chừng.
Trứng vịt to hơn trứng gà, mà hàng trăm cái trứng như vậy thì nhiều quá sức, không cách nào ăn hết một lượt được đâu. Thuở ấy ăn uống thiếu thốn nên nghe thằng Trùng kể trứng vịt phủ mặt đất như cứt bò rải đồng hoang làm tôi lơ mơ đắm chìm trong khung cảnh ăn uống thần tiên cực lạc.
Trứng vịt luột trắng phau chấm muối tiêu vài cái ăn không.
Trứng vịt chiên vàng với mở hành thơm phức ăn với cơm nóng
Trứng vịt đập ra nấu với cà chua đỏ, thêm hành xanh cắt nhỏ bỏ vô làm canh húp chơi
Hột vịt lộn thì ăn với rau răm buổi tối
Còn hột vịt muối thì ăn với cháo trắng buổi sáng
Sung sướng quá!
Mơ mộng trong khung cảnh thần tiên nơi có cánh đồng xanh tươi của Hộ Diêm bây giờ cộng thêm khu đất cạnh bờ ao đầy vịt và trứng vịt xứ Cà Đú, tôi thả hồn lang thang vào buổi đại tiệc linh đình, nơi tôi ăn thả giàn ngày và đêm. Ăn một lần hàng tá trứng vịt. Ăn mãi mà chẳng bao giờ hết.
Lim dim mơ màng tôi nói xứ mày sướng thiệt, khi nào tao về đó mày nhớ đãi tao một chầu hột vịt nghen.
Thằng Trùng nghe tôi khen xứ Cà Đú nó sướng rơn, khoái chí cười híp mắt, rung rung đùi.
16 năm sau buổi tiệc trứng vịt thần tiên đó tôi lại đón Trùng, lần này ở Sài Gòn. Tôi với Trùng lại cùng ở chung một nhà, ăn chung một mâm, ngũ chung một giường, cùng hàn huyên kể chuyện trên trời dưới đất.
Khuôn mặt Trùng luôn nở một nụ cười hiền hòa như xưa, không có gì thay đổi, có điều Trùng không kể chuyện vịt nửa. Tôi cũng không còn nhớ chuyện vịt đẻ như gà ỉa xứ Cà Đú nơi tôi vẫn chưa một lần ghé thăm.
Nhưng lâu lâu kể chuyện gì đó vui, Trùng cũng cười híp mắt, rung rung đùi.
(Seattle 15/1/2012 )
Sau 75 tôi về xứ Gò Muồng ở đó một thời gian thì thằng Trùng cũng ra tới. Hai thằng ở chung một nhà, ăn chung một mâm, ngồi chung một mái hiên kể chuyện trên trời dưới đất hết đêm này tới đêm khác.
Có lần thằng Trùng kể nó ở xứ Cà Đú. Tôi không biết Cà Đú chỗ nào, hỏi Cà Đú ở đâu mậy?
Thằng Trùng nói Cà Đú gần Hộ Diêm lắm. Ừ thì gần Hô Diêm, mà Hộ Diêm chỗ nào tôi cũng mù trớt, chỉ biết xa tít mù khơi. Tôi lấy Hộ Diêm làm mốc vì khi xưa hay đi xe đò từ Ba Ngòi về Đà Lạt, mỗi lần đi ngang qua Hộ Diêm là mẹ tôi chỉ chỏ, nói chỗ này mình có bà con đó con. Bà con ông này bà nọ làm sao tôi biết! Tôi ù ù cạt cạt ngó ra thấy đồng ruộng xanh xanh chỗ này cũng như chỗ kia, chẳng có gì khác. Tôi gật gật đầu để bà đừng chỉ nửa
Hộ Diêm là những cánh đồng xanh theo ngón tay mẹ chỉ, còn Cà Đú là nơi của trí óc tưởng tương trong lời thằng Trùng kể. Xứ này ở đâu thì tôi chịu chết, chỉ tưởng tượng trong đầu thôi. Nhưng chắc là cũng đồng xanh xanh, và chắc là xa Ba Ngòi lắm, vì xe chạy lâu lắm mới tới lận.
Xa hay gần tới bây giờ tôi cũng chỉ mang máng mơ hồ, không rỏ ràng. Nhưng khi tôi nghe Tư Địt kể chuyện vịt mà nhớ tới thằng Trùng và xứ Cà Đú là vì có lần 2 thằng ngồi đồng trước hiên nhà xứ, nó nói ở xứ nó người ta nuôi vịt không hà. Nhà nào cũng nuôi vịt, riêng nhà nó có cả trăm con, mà không phải mấy con vịt đi lạch bạch kêu cạc cạc tôi hay thấy dưới ruộng nước trước nhà thờ đâu nhe, mà là vịt bầu tối nào cũng đẻ trứng.
Nó kể vịt nhà nó có ao để bơi, có chuồng khoanh quanh mảnh đất mé ao sạch sẽ đàng hoàng.
Nó kể vịt nhà nó không đẻ trứng vô ổ rơm đâu, mà đẻ ngay ra mảnh đất mé ao như gà đi ỉa vậy.
Nó kể sáng ra nó được đi lanh quanh chuồng vịt, lượm hằng hà sa số trứng vịt nằm la liệt khắp mặt đất.
Trời, nghe nó kể sao vịt đẻ trứng dễ dàng quá, vịt đẻ trứng như gà đi ỉa. Tôi chưa hề thấy vịt đẻ bao giờ nhưng gà ỉa thì tôi thấy hoài. Mấy con gà đang khệnh khạng từng bước trịnh trọng trước hiên nhà tự nhiên đứng lại, hạ mông đánh phạch một cái rồi lại nhổng mông tà tà đi tiếp, tỉnh queo, làm như không có sự cố gì xảy ra.
Tôi liên tưởng ra cảnh hàng trăm con vit cùng đi, không được trịnh trọng như mấy con gà mái dầu, nhưng lẹt đẹt lanh quanh bờ ao, rồi cũng đứng lại, cũng hạ mông đánh phẹt một cái, không ra cứt mà ra cái hột vịt thiệt to.
Nghĩ tới đây thấy hấp dẫn quá chừng.
Trứng vịt to hơn trứng gà, mà hàng trăm cái trứng như vậy thì nhiều quá sức, không cách nào ăn hết một lượt được đâu. Thuở ấy ăn uống thiếu thốn nên nghe thằng Trùng kể trứng vịt phủ mặt đất như cứt bò rải đồng hoang làm tôi lơ mơ đắm chìm trong khung cảnh ăn uống thần tiên cực lạc.
Trứng vịt luột trắng phau chấm muối tiêu vài cái ăn không.
Trứng vịt chiên vàng với mở hành thơm phức ăn với cơm nóng
Trứng vịt đập ra nấu với cà chua đỏ, thêm hành xanh cắt nhỏ bỏ vô làm canh húp chơi
Hột vịt lộn thì ăn với rau răm buổi tối
Còn hột vịt muối thì ăn với cháo trắng buổi sáng
Sung sướng quá!
Mơ mộng trong khung cảnh thần tiên nơi có cánh đồng xanh tươi của Hộ Diêm bây giờ cộng thêm khu đất cạnh bờ ao đầy vịt và trứng vịt xứ Cà Đú, tôi thả hồn lang thang vào buổi đại tiệc linh đình, nơi tôi ăn thả giàn ngày và đêm. Ăn một lần hàng tá trứng vịt. Ăn mãi mà chẳng bao giờ hết.
Lim dim mơ màng tôi nói xứ mày sướng thiệt, khi nào tao về đó mày nhớ đãi tao một chầu hột vịt nghen.
Thằng Trùng nghe tôi khen xứ Cà Đú nó sướng rơn, khoái chí cười híp mắt, rung rung đùi.
***
**
**
16 năm sau buổi tiệc trứng vịt thần tiên đó tôi lại đón Trùng, lần này ở Sài Gòn. Tôi với Trùng lại cùng ở chung một nhà, ăn chung một mâm, ngũ chung một giường, cùng hàn huyên kể chuyện trên trời dưới đất.
Khuôn mặt Trùng luôn nở một nụ cười hiền hòa như xưa, không có gì thay đổi, có điều Trùng không kể chuyện vịt nửa. Tôi cũng không còn nhớ chuyện vịt đẻ như gà ỉa xứ Cà Đú nơi tôi vẫn chưa một lần ghé thăm.
Nhưng lâu lâu kể chuyện gì đó vui, Trùng cũng cười híp mắt, rung rung đùi.
(Seattle 15/1/2012 )
Hình chụp năm 1992 tại phi trường Tân Sơn Nhất
